Ayakkabı teknolojisi ve materyalleri her geçen yıl daha da gelişse de değişmeyen tek şey ayakkabıları uzun yıllar kullanabilmek için ayakkabı bakımına özen gösterilmesi gerektiğidir. Günümüzde deriden süete, nubuktan rugana kadar pek çok farklı ayakkabı çeşidi bulunur. Her bir ayakkabı modelinin kendine özgü temizlik yöntemleri ve bakım önerileri olsa da her ayakkabı modeli için ortak olan bazı öneriler sayesinde ayakkabılarınızı uzun yıllar boyunca ilk günkü haliyle kullanabilirsiniz.
Ayakkabı bakımında dikkat edilmesi gerekenlere geçmeden önce genel olarak ayakkabı kullanırken kaçınmanız gerekenlere göz gezdirmeniz en iyisi olacaktır. Ayakkabı kullanımında yapılmaması gerekenler şu şekilde özetlenebilir:
Günümüzde farklı materyallerden üretilen pek çok ayakkabı modeli sıklıkla tercih edilen modeller arasında yer alır. Kullanılan her bir materyalin kendine özgü özellikleri olduğu için bakım önerileri de kullanılan materyale göre değişiklik gösterir. Ayakkabı bakımını üretildiği malzemeye göre yapmak hem ayak sağlığı hem de ayakkabı dayanıklılığı açısından büyük önem taşır.
Süet ayakkabı bakımının diğer ayakkabı modellerine göre daha zor olduğu düşünülür. Leke ve kir tutması daha kolay olan bu tür ayakkabılara düzenli bakım yapılmazsa ayakkabıların kullanım süresi büyük ölçüde azalabilir. Bu durumun önüne geçmek için süet ayakkabılar için özel olarak üretilen ayakkabı silgilerinden, sprey temizleyicilerden ve fırçalardan yararlanabilirsiniz. Süet ayakkabıları korumanın en iyi yolu ayakkabıyı tozlu, çamurlu ve yağmurlu ortamlardan uzak tutmaktır.
Bakımı en kolay olan ayakkabı türleri arasında yer alan rugan ayakkabı modelleri leke ve kirden çok fazla etkilenmese de darbelerden çok çabuk etkilenir. En ufak bir çarpmada kolaylıkla çizilen, doğru kullanılmadığında yüzeyinde ezikler ve çatlaklar oluşabilen bu tür ayakkabıları her gün giymemeniz ve sadece özel günlerde kullanmanız tavsiye edilir. Rugan ayakkabı bakımında nemlendirilmiş bir bez yardımıyla kirleri ve tozları nazikçe, çok fazla bastırmadan silebilirsiniz.
Deri ayakkabı bakımında en önemli nokta derinin doğal yapısında bulunan gözenekli formun bozulmamasına özen göstermektir. Bunun için deri ayakkabı temizliğinde tercih edeceğiniz solüsyon, sprey, fırça ya da sünger yapısının bu gözenekli forma zarar vermeyecek şekilde olmasına dikkat etmeniz gerekir. Her kullanım sonrasında nemli bir bezle deri ayakkabınızı silebilir, özel deri cilaları yardımıyla ayakkabının nemli yapısını koruyarak deri ayakkabılarınızı uzun yıllar kullanabilirsiniz.
Yapısı süet ayakkabılara benzeyen nubuk ayakkabıların bakımı, süet ayakkabı bakımıyla neredeyse aynıdır. Oldukça kırılgan ve hassas bir yapıya sahip olan nubuk ayakkabıların çamurlu, yağmurlu ve karlı havalarda tercih edilmemesi gerekir. Bu ayakkabılar genellikle güneşli ve yağmurun olmadığı havalarda veya kapalı mekanlarda tercih edilmelidir. Her kullanım sonrası nubuk ayakkabılar için özel üretilen temizlik fırçası yardımıyla ayakkabı temizlenmeli, daha sonrasında ayakkabı dolabına kaldırılmalıdır.
Ayakkabı bakımında ayakkabının üretildiği malzemeye bağlı olarak bakım önerileri değişse de aslında tüm ayakkabılar için geçerli olan birtakım bakım ipuçları bulunur. Severek giydiğiniz ayakkabılarınızı uzun yıllar boyunca kullanmak için aşağıda sizin için listelediğimiz önerileri uygulayabilirsiniz:
Normal bir günde ayaklarınızın neredeyse çeyrek çay bardağı kadar nem ürettiğini, hatta çok fazla yürüdüğünüz günlerde bu nem miktarının spor ayakkabılar için yaklaşık yarım çay bardağına kadar ulaştığını biliyor muydunuz? Aslında, burada sadece ayaklarınız nemlenmez. Aynı zamanda, ayakkabının iç kısım dolguları da nemlenir. Bu nedenle, ayakkabılarınızı dolaba yerleştirmeden önce sedir ağacından yapılmış kalıplara yerleştirmek, ahşabın nemi çekmesini sağlar. Alacağınız bu basit önlem sayesinde, ayakkabılarınızın ömrünü üç katına kadar uzatabilir ve doğal formlarının bozulmasının önüne geçebilirsiniz.
Ayakkabılarınızı kullanırken ekstra bir tabanlık kullanmanız hem ayak sağlığınız için büyük önem taşır hem de ayakkabının kullanım ömrünü büyük ölçüde uzatır. Özellikle kauçuk formlu tabanlıklar pratik kullanım sunarak ayakkabının dış tabanını aşınma ve yıpranmaya karşı korur. Yağmurlu ve karlı havalarda tercih edilen suya dayanıklı ve kaymaz tabanlıklar, ayakkabı ömrünü artıran bir diğer tabanlık türüdür.
Ayakkabı giyerken parmaklarınızdan yardım almak yerine ayakkabı çekeceği kullanmanız önerilir. Bu şekilde, ayakkabının topuk ve arka kısmındaki yumuşak derinin zamanla aşınması ve formunu kaybetmesini önleyebilirsiniz. Buna ek olarak bağcıklı ayakkabıları giymeden önce bağcıkları çözerek yeniden bağlamak ve ayakkabıları çıkarırken bağcıkları tekrar çözmek, bu model ayakkabıların ömrünü uzatan ve dikkat edilmesi gereken önemli bir husustur.
Photo by Radek Skrzypczak on Unsplash